Jorn Utzon, Cung Opera ở Sydney, Úc (1956-76)
Có một hiện tượng tưởng như chẳng có một ý nghĩa gì quan trọng lắm mà ta thường chứng kiến trong đời thường, và khiến cho ta phải ngạc nhiên, đó là hiện tượng một đứa bé mới chỉ ở tuổi vừa biết nói thôi, nhưng đã biết thích thú khi nhìn thấy một bông hoa, hay một vật thể có màu sắc, mà chắc hẳn người lớn đã bảo cho nó là “đẹp”. Đứa bé đã biết lồng cái cảm giác mà nó có được trước hiện tượng nó nhìn thấy với lời khen “đẹp” mà nó nghe được từ người lớn, cũng như khi nó ngắt được một bông hoa dại, nhặt được một hòn cuội, một vỏ sò, vỏ hến, hay khi nó được phép dùng bút chì màu để vẽ nguệch ngoạc trên tờ giấy.
Điều này cho thấy, không phải tự nhiên mà đứa bé nhận biết được cái đẹp, bởi vì cái đẹp thật ra không nằm ở trong bông hoa, mà nằm ở trong đầu óc con người (Kant). Ở đây, nó nằm trong khái niệm “đẹp” mà người lớn đã “truyền đạt” cho đứa bé qua câu khen cửa miệng kia. Vô hình trung, đó chính là một hình thức “giáo dục”, một cách “khai tâm” cho đứa bé. Thực ra, người lớn cũng chỉ lặp lại những điều mà chính họ đã “đồng thuận” với nhau về cái đẹp. Cũng như bao đứa trẻ khác, nó thường hay hỏi tại sao, hỏi vậy thôi, nhưng rồi nó cũng quên đi. Dù thế nào, mỗi lần như thế cũng là một cuộc “trải nghiệm” đối với chính nó về cái “đẹp”. Có được “thao luyện” như thế, thì khi nhìn thấy những bông hoa khác tương tự, nó mới lại biết.
Kiến trúc việt nam - kiến trúc thế giới 